Wat is pre-diabetes?

Pre-diabetes en wat je kunt doen om het om te keren

Je bloedsuiker is te hoog, maar je hebt (nog) geen diabetes. Dat is in het kort wat pre-diabetes betekent. Het is een soort waarschuwingsfase: je lichaam geeft aan dat het moeite heeft om je bloedsuiker in balans te houden. Het goede nieuws? Je kunt er op tijd bij zijn, en vaak zelfs voorkomen dat het echte diabetes wordt.

Wat gebeurt er bij prediabetes?

Bij pre-diabetes is je bloedsuiker hoger dan normaal, maar nog niet hoog genoeg om de diagnose diabetes type 2 te krijgen. Je lichaam reageert minder goed op insuline, het hormoon dat suiker uit je bloed haalt. Dit noemen we insulineresistentie. Je alvleesklier moet harder werken om je bloedsuiker te reguleren, en dat lukt niet altijd meer goed.

Hoe weet je of je pre-diabetes hebt?

Veel mensen merken helemaal niets en dat maakt het meteen lastig om te weten of je pre-diabetes hebt. Je kunt jarenlang pre-diabetes hebben zonder duidelijke klachten. Soms zijn er wel signalen zoals:

Vaker dorst hebben
Veel moeten plassen
Vermoeidheid
Verhoogde bloedsuiker bij toeval

Een simpele nuchtere glucosemeting of een HbA1c-test kan uitsluitsel geven. In Nederland word pre-diabetes normaliter vastgesteld bij:

een nuchtere bloedglucosewaarde tussen de 6,1 en 6,9 mmol/L
een HbA1c-waarde tussen de 42 en 47 mmol/mol

Deze waarden vallen tussen 'normaal' en 'diabetes' in, en geven aan dat je bloedsuiker niet meer optimaal gereguleerd wordt. Vaak komt dit aan het licht bij een controle, keuring of bloedonderzoek om andere redenen. Jij kunt zelf jouw bloedglucosewaarde thuis meten met behulp van een bloedglucosemeter. Heb jij een hoge bloedglucosewaarde maar nog geen diagnose vanuit een arts? Neem dan contact op met jouw huisarts.

Risicofactoren

In Nederland hebben naar schatting ruim één miljoen mensen pre-diabetes, vaak zonder dat ze het weten. Je loopt meer kans op pre-diabetes als je:

Overgewicht hebt
Weinig beweegt
Ouder bent dan 45 jaar
Diabetes in de familie hebt
Een verhoogde bloeddruk of een hoog cholesterol hebt
Zwangerschapsdiabetes hebt gehad

Naast deze factoren kunnen ook roken en langdurige stress bijdragen aan insulineresistentie.

Wat kun je doen?

Pre-diabetes kan overgaan in diabetes type 2, maar dat hoeft niet. Met de juiste leefstijl kun je het proces vaak stoppen of zelfs omkeren. Als je niet verandert, ontwikkelt één op de drie mensen binnen vijf jaar diabetes type 2. Wie aanpassingen maakt, verlaagt dat risico aanzienlijk. Het goede nieuws is dat je geen extreme maateregelen hoeft te nemen. Een aantal dingen die verschil kunnen maken:

Gezond eten
Kies voor volkorenproducten, veel groente, eiwitten en gezonde vetten. Beperk snelle suikers en sterk bewerkte snacks.
Meer bewegen
Elke dag dertig minuten wandelen of fietsen helpt al. Probeer langdurig zitten te onderbreken.
Gewicht verliezen
Indien je overgewicht hebt kan het verliezen van enkele kilo's de insulinegevoeligheid sterk verbeteren.
Voldoende slaap en minder stress
Slecht slapen en langdurige stress hebben invloed op je bloedsuiker. Probeer daar bewust ruimte voor te maken.
Meet je waarden af en toe
Als je risico's loopt of eerder verhoogde waarden had, kan het zinvol zijn om je zelf je bloedsuiker af en toe te meten.

Pre-diabetes is geen eindpunt, maar een belangrijk signaal

Pre-diabetes is geen diagnose om voor te zijn, maar wel een serieus signaal vanuit jouw lichaam dat het uit balans raakt. Juist in deze fase kun je veel doen om je gezondheid op de lange termijn te beschermen. Met kleine leefstijlaanpassingen kun je de ontwikkeling naar diabetes type 2 vaak vertragen of zelfs geheel voorkomen. Heb jij al diabetes? Dan weet je als geen ander wat de gevolgen kunnen zijn. Misschien ken je mensen in je omgeving die risico lopen zonder het te weten. Door dit onderwerp bespreekbaar te maken of dit artikel te delen, help je hen om op tijd in actie te komen. Wil jij na het lezen van dit artikel jouw bloedglucosewaarde meten? Bekijk dan onze bloedglucosemeters! Voor minder dan € 10.- kun jij weten waar je aan toe bent.