Suiker: Wat mag u als diabetespatiënt eigenlijk nog wél eten?

Bij diabetes draait het vaak om het beperken van suiker. Maar dat roept ook vragen op: mag u dan helemaal geen suiker meer? En wat is nu het verschil tussen gewone suiker, fruitsuiker en suikervervangers? In dit artikel leggen we uit wat suiker doet in het lichaam, hoe u bewuste keuzes maakt en welke producten goed passen binnen een diabetesvriendelijk voedingspatroon.

Wat is suiker eigenlijk?

Suiker is een vorm van koolhydraten die het lichaam omzet in glucose, een belangrijke bron van energie. Er zijn verschillende soorten suikers, denk aan:

Glucose: snel opneembaar, verhoogt direct de bloedsuiker.
Fructose: fruitsuiker, wordt langzamer opgenomen.
Sacharose: gewone tafelsuiker, een combinatie van glucose en fructose
Lactose: melksuiker, komt voor in zuivel.

Bij mensen met diabetes werkt de insulineverhouding verstoord. Daardoor wordt glucose minder efficiënt opgenomen, wat kan leiden tot hoge bloedsuikerwaarden. Toch betekent dit niet dat suiker volledig 'verboden' is.

Waar zit suiker allemaal in?

We weten allemaal dat suiker in snoep, frisdrank en gebak zit. Maar het zit óók verstopt in producten die niet direct zoet smaken. Denk bijvoorbeeld aan:

Kant-en-klare pastasauzen
Crackers of mueslirepen
Vruchtenyoghurt
Saladedressings
Bewerkt vlees of vleesvervangers

Wil je weten of een product suiker bevat? Kijk op het etiket en zoek naar ingrediënten als dextrose, glucose-fructosestroop, sacharose of invert-suikerstroop. Ook een hoog aantal koolhydraten waarvan suikers geeft vaak al een goede indicatie.

Wag mag dan wel?

Veel mensen met diabetes krijgen vooral te horen wat er niét mag. Maar er zijn gelukkig genoeg producten die passen binnen een gezond en stabiel eetpatroon:

Voedingsmiddelen met een lage glycemische index, zoals volkoren granen, peulvruchten, noten, groenten en sommige fruitsoorten (zoals bessen).
Koolhydraatbewuste producten, speciaal ontwikeld voor mensen met diabetes.
Suikervrije of -arme tussendoortjes, bijvoorbeeld op basis van noten of vezels.
Dranken zonder toegevoegde suikers, zoals water, thee, of suikervrije frisdrank.

Hoe zit het met suikervervangers?

Zoetstoffen kunnen een uitkomst zijn, maar ze werken niet allemaal hetzelfde. Een kort overzicht:

Honing: Alhoewel honing vaak als een gezonder alternatief voor suiker wordt gezien maakt het voor de bloedsuikerwaardes weinig uit. Het bestaat grotendeels uit glucose en fructose en heeft daardoor vrijwel hetzelfde effect als gewone tafelsuiker.
Stevia: Een natuurlijke zoetstof zonder calorieën. Wordt niet opgenomen in het lichaam en heeft dus geen invloed op de bloedsuikerwaarden.
Erythritol: Een suiker-alcohol (polyol) die vrijwel volledig via de urine wordt uitgescheiden. Het lichaam neemt het nauwelijks op en het verhoogt de bloedsuikerwaarden niet (in grote hoeveelheiden kan het wel leiden tot een opgeblazen gevoel).
Maltitol, sorbitol en xylitol: Allen suiker-alcohols die minder calorieën bevatten dan suiker en langzamer worden opgenomen. Ze worden deels afgebroken tot glucose en kunnen de bloedsuiker licht verhogen. Deze zoetstoffen kunnen bij overmatig gebruik een laxerend effect hebben.

Deze zoetstoffen kunnen helpen om jouw dieet aangenamer te maken, maar ook hier geldt weer: gebruik met mate.

Praktische tips voor dagelijks gebruik

Lees altijd het etiket bij producten die jij nog niet kent, door op de eerder genoemde ingrediënten te letten kun je onnodige suikers vermijden. Bevat hetgeen dat je eet suikers? Koppel de suikerinname aan vezels of vetten, dit helpt bij het voorkomen van een snelle bloedsuikerpiek. Merk jij dat het lastig is om jouw bloedsuikerwaardes constant te houden? Overweeg dan een voedingsdagboek.

Conclusie

Suiker is niet per definitie verboden bij diabetes, maar bewuste keuzes maken is essentieel. Door etiketten te lezen, de juiste producten te kiezen en zoetstoffen verstandig in te zetten, houd jij jouw bloedsuikerwaarden stabiel zonder in te leveren op smaak of gemak.